Als we het hebben over vermoeidheid wordt er vaak onderscheid gemaakt in fysieke en mentale vermoeidheid. Bij mentale vermoeidheid wordt vaak verminderde concentratie, overprikkeld zijn of een vermoeide stemming bedoeld. Fysieke vermoeidheid wordt vaak ervaren als een gebrek aan energie, zware ledematen en soms ook pijn in de armen en benen. Je hebt bijvoorbeeld last van zware benen wanneer je opstaat uit een zittende positie, je wordt ‘s ochtends toch vermoeid wakker ondanks dat je acht uur hebt geslapen of je spieren doen zeer als je ze aanraakt.
Wanneer je een dag, of twee dagen eerder, hebt gesport is spierpijn of een zwaar gevoel niet ongewoon. Het lichaam heeft na een trainingsmoment namelijk tijd nodig om te herstellen. Dat zorgt ervoor dat je minder belastbaar bent en de microschade in de spieren kan voor pijn zorgen. Het mooie is dat de spieren na het herstel meer aankunnen.
Als je regelmatig onverklaarbare spierpijn ervaart en de pijn niet afneemt maar juist erger wordt, dan is de kans groot dat er sprake is van overbelasting. Dit kan veroorzaakt worden door verschillende factoren zoals te veel stress, ziekte of een burn-out.
Spierpijn na het sporten is een gevoel dat iedereen wel kent en goed kan beschrijven. Het gevoel van spierpijn bij te veel stress of na ziekte is vaak al iets moeilijker uit te leggen aan een ander. Ondanks dat niet iedereen dit gevoel ervaart als pijn, maar als een zwaar, vermoeid of juist slap gevoel, benoemen we het vanaf nu in dit blog verder als spierpijn.
Hoe ontstaat het pijnlijke of een zwaar gevoel in de spieren?
Ondanks dat spierpijn een vrij bekende vorm van pijn is, is het niet normaal dat je dit dagelijks voelt zonder duidelijk aanwijsbare oorzaak (denk aan sporten). Omdat pijn een vrij bijzonder fenomeen is, is het belangrijk om meer te begrijpen over pijn (lees meer: chronische pijn).
Spierpijn kan, bij overbelasting van het lichaam en een ontregeld autonome zenuwstelsel (lees meer: De meest voorkomende aanhoudende lichamelijke en mentale klachten), door verschillende processen veroorzaakt worden:
- Een tekort aan vitamines en mineralen. Door middel van bloedonderzoek kan aangetoond worden dat je een vitamine- of mineralentekort hebt. Dit tekort kan tot gevolg hebben dat de spieren moeite hebben om te ontspannen en herstellen, waardoor de spierspanning toe kan nemen en pijn kan ontstaan. Slik niet zomaar extra voedingssupplementen als je niet weet of dat de oorzaak is! Laat dit eerst onderzoeken. En raadpleeg altijd een specialist.
- Slaaptekort of slechte slaapkwaliteit (lees meer: Slaapproblemen). Slaap is belangrijk voor het herstel van het brein en van het lichaam. Wanneer je te weinig tijd neemt voor voldoende nachtrust of wanneer je slaap verstoord wordt door stress, zorgen of pijnklachten, herstelt het lichaam onvoldoende. Hierdoor herstellen spiervezels niet efficiënt genoeg, waardoor ze kwetsbaarder worden. Spierpijn en een zwaar gevoel in de ledematen is een mogelijk gevolg.
- Chronische hyperventilatie of andere ademhalingsproblemen (lees meer: Ademhalingsproblemen door een ontregeld zenuwstelsel). De ademhaling is een proces dat het lichaam in balans houdt. Wanneer we ons inspannen, neemt de ademhaling toe en wanneer we ontspannen, neemt de ademhaling af. Zodra er een disbalans ontstaat in het autonome zenuwstelsel door ziekte of overbelasting, of wanneer het gehele zenuwstelsel ontregeld raakt door chronische stress, ademen we continu alsof we een stevig rondje hardlopen. Dat zorgt ervoor dat we in rust te veel ademen, wat gevolgen heeft voor de doorbloeding. De bloedvaten nemen hierdoor af, waardoor de spieren simpelweg minder voedingsstoffen krijgen en afvalstoffen minder goed afgevoerd worden. Spierpijn kan hiervan ook het gevolg zijn.
- Overmatige of chronische stress. Zowel hyperventilatie als slecht slapen kunnen dus veroorzaakt worden door te veel stress. Maar te veel stress heeft op zichzelf ook directe gevolgen voor de werking van de spieren. De opbouw en werking van de spieren zijn namelijk afhankelijk van hormonen. Zo zorgt testosteron voor de opbouw en het herstel van spieren. Adrenaline en cortisol zorgen ervoor dat de spieren in staat zijn om aan te spannen. Bij stress neemt de spierspanning toe, zodat we in actie kunnen komen. Chronische stress kan er echter voor zorgen dat de spierspanning hoog blijft, waardoor de spieren uiteindelijk pijnlijk aanvoelen.
De gevolgen van spierpijn bij burn-out
Het ervaren van spierpijn en vermoeidheid in de ledematen is onprettig. Als je dit soort klachten ervaart, kan het soms lastig zijn om dagelijkse activiteiten uit te voeren. We hebben gezien hoe psychologische processen spierpijn kunnen opwekken. Dagelijks last hebben van deze klachten kan ook leiden tot irritatie en stress.
Dit kan tot gevolg hebben dat mensen langzamerhand steeds meer last krijgen van dit soort klachten en alsmaar minder gaan bewegen. Omdat bewegen pijn doet, wordt bewegen steeds vaker vermeden. Dat is echter een groot probleem!
Bewegingsarmoede kan ervoor zorgen dat de klachten verergeren. Wat het lichaam niet gebruikt, zal het lichaam namelijk afbreken, omdat het onnodig is. Het gevolg kan zijn dat er steeds meer spiermassa afgebroken wordt en we steeds minder aankunnen. Daarom is het belangrijk om op het juiste niveau – jouw eigen individuele niveau van belastbaarheid – te blijven bewegen. Bij BioCheck helpen we je daarbij. Samen met het reguleren van de ademhaling en mentale bewustwording en educatie, helpen we je weer in balans te komen, waardoor de spierpijn kan verminderen. Bekijk hier alle BioCheck programma’s.
