In en uit; zuurstof en koolzuurgas; in en uit. Ademen: het is het eerste dat we doen als we geboren worden en het is het laatste dat we doen als we overlijden.
Ademen maakt het leven mogelijk, omdat het ervoor zorgt dat we energie kunnen verbranden. We ademen zuurstof in en we ademen overtollig koolzuurgas uit.
Over het algemeen ademen we normaal gesproken precies voldoende zuurstof in en koolzuurgas uit. Het komt echter steeds vaker voor dat mensen verkeerd ademen. Vooral wanneer ze geen fysieke activiteit uitvoeren, dus in rust.
Dat kan bijvoorbeeld komen door aanhoudende stress, wat zorgt voor een ontregeling van het zenuwstelsel.
De meest voorkomende aanhoudende lichamelijke en mentale klachten
Hoe wordt de ademhaling gestuurd?
Ademhalen is een van de processen die gestuurd wordt door het autonome zenuwstelsel. Dit deel van het zenuwstelsel stuurt automatisch processen aan zonder ons bewustzijn, zoals hartslag, bloeddruk, spijsvertering en hormonen. Het autonome zenuwstelsel bestaat uit de sympathicus (gaspedaal) en de parasympathicus (loslaten van het gaspedaal).
De ademhaling is het enige autonome proces dat we bewust kunnen sturen. We kunnen met onze skeletspieren dieper, sneller en langzamer ademen en we kunnen de adem inhouden.
Dat geldt voor de rest niet! Kan jij nu bewust een hormoon aanmaken? Of je haar sneller laten groeien? Of bloed naar je maag sturen en de vertering op gang brengen? Waarschijnlijk lukt dit je niet.
De ademhaling wordt als volgt gestuurd:
- Het zenuwstelsel meet de concentratie van koolzuurgas in het bloed en stuurt daarop de ademhaling aan
- Wanneer de koolzuurgasconcentratie stijgt (doordat we actief worden) gaan we meer ademen. De sympathicus neemt dan de overhand
- Wanneer we weer tot rust komen zullen we weer minder gaan ademen. De parasympathicus zorgt dan voor balans
Problemen met ademen
Langdurige stress, ziekte en altijd maar ‘aan staan’ kunnen ervoor zorgen dat er een disbalans ontstaat in het autonome zenuwstelsel. Het gaspedaal wordt dan zonder problemen gevonden. Maar het loslaten van het gaspedaal lukt niet meer goed.
Dit zorgt ervoor dat we na fysieke en mentale inspanning niet goed meer terug kunnen schakelen naar een ontspannen staat van het lichaam. Opbouw en herstel is hierdoor lastiger.
Je kan dit bijvoorbeeld merken aan je ademhaling. Mensen vertellen dan vaak dat ze ‘hoog zitten in hun ademhaling’, of een benauwd gevoel hebben. Wat er gebeurt is eigenlijk heel simpel. We blijven na inspanning ademen alsof we nog steeds heel actief zijn.
We ademen dan dus te veel in rust voor de activiteit van het lichaam. Te veel ademen wordt ook wel hyperventilatie genoemd.
Gevolgen van verkeerd ademen in rust
De term hyperventilatie ken je waarschijnlijk van het heftige adempatroon tijdens een paniekaanval. Eigenlijk is hyperventileren letterlijk alles dat we te veel ademen (Hyper = overmatig; Ventileren = ademen).
Wat vaak wordt gedacht is dat we in dat soort situaties te maken hebben met zuurstoftekort, maar dat is niet zo. Er wordt juist te veel koolzuurgas uitgeademd en het is juist het koolzuurgas dat meerdere belangrijke effecten heeft op het lichaam. Het overtollige koolzuurgas moet uitgeademd worden, maar er moet voldoende van over blijven.
Hyperventileren kan door te weinig koolzuurgas in het bloed zorgen voor:
- Koude handen en voeten
- Tintelingen
- Hartkloppingen en hartoverslagen
- Pijnlijke en zware spieren
- Duizeligheid
- Hoofdpijn
- Angst en gejaagdheid
Hoe lossen we het op?
Een ontregeling in het zenuwstelsel is vaak langzamerhand ontstaan, omdat het zenuwstelsel zich aanpast aan de situatie waarin het zich bevindt. Dat betekent dat het herstellen van een dergelijke ontregeling mogelijk is, maar wederom tijd nodig heeft.
Gelukkig is ademhaling het enige autonome proces waar we invloed op hebben. Daarom kunnen we ademhalingsoefeningen toepassen. Wij adviseren om dat meerdere malen per dag te doen. De BioCheck ademhalingsoefening heeft twee doelen:
- De gaswisseling optimaliseren
- De parasympathicus aansturen (ontspannen)
Naast ademhalingsoefeningen gebruiken wij nog een aantal tools om te zorgen dat je weer in balans komt en de ademhaling weer normaliseert. Door middel van cardiotraining op het juiste niveau in combinatie met ontspannen na het trainen, leert het zenuwstelsel langzamerhand herkennen wat ontspanning is. Het lichaam komt hierdoor weer in balans. Daarnaast monitoren we de ademhaling en de training met objectieve data en begeleiden we je in het proces.
