Het stresssysteem dat wij hebben geërfd weet niet altijd raad met het moderne leven.
Tegenwoordig zijn er steeds meer mensen die stress- en vermoeidheid gerelateerde klachten ervaren. Dat blijkt ook uit de toenemende cijfers van overspannenheidsdiagnoses, die door huisartsen worden gesteld (Het Ministerie van Volksgezondheid en Zorg). Vanaf 2011 tot en met 2018 steeg het aantal nieuw gestelde diagnoses van overspannenheid. De mogelijk lagere aantallen in 2020 en 2021 kunnen beïnvloed zijn door de COVID-19 uitbraak.
De diagnose die door huisartsen nog altijd wordt gebruikt voor overspannenheid is neurasthenie, die zenuwzwakte betekent. Deze term geeft aan dat het zenuwstelsel te sensitief afgesteld is met een chronische staat van vermoeidheid en andere lichamelijke en mentale klachten tot gevolg.
De klachten kunnen enorm uiteenlopen en heftig aanwezig zijn. Daarom worden er regelmatig medische onderzoeken gestart naar de oorzaak van deze klachten. Wanneer er geen medische diagnose gesteld kan worden op basis van de uitgevoerde onderzoeken, wordt er nog te vaak gezegd dat de klachten tussen de oren zitten. Gelukkig is er tegenwoordig steeds meer begrip voor deze klachten en ontstaan er termen als SOLK (somatisch onvoldoende verklaarbare lichamelijke klachten), chronisch vermoeidheidssyndroom, overspannenheid en burn-out.
Ontregeling van het zenuwstelsel
Het zenuwstelsel is een van de grootste systemen van het menselijk lichaam en is continu in beweging. Het zenuwstelsel ontvangt signalen vanuit het lichaam en van buitenaf, het zet ons in beweging en stuurt allerlei processen automatisch aan.
Zenuwen zijn levende cellen en kunnen net als alle andere levende wezens van vorm veranderen. Hierdoor heeft het zenuwstelsel het vermogen om zich aan te passen aan nieuwe situaties. Voorbeelden van dit soort veranderingen zijn groeien, leren en ontwikkelen.
Het nadeel van het plastische zenuwstelsel is dat het ook nadelige veranderingen kan ondergaan. We spreken dan van een ontregeld zenuwstelsel. Een ontregeling van het zenuwstelsel is iets dat fysiek waarneembaar en meetbaar is. Klachten vanuit een ontregeld zenuwstelsel zitten dus niet tussen je oren. Ziekte, langdurige overbelasting en chronische stress kunnen dit veroorzaken. Een ontregeling van het zenuwstelsel kan in twee vormen bestaan:
- Een overgevoelig centraal zenuwstelsel zorgt ervoor dat het gehele zenuwstelsel gevoeliger wordt voor prikkels, zoals geluid, licht en aanrakingen. Daarnaast is het verdedigingssysteem van het lichaam (stresssysteem) vaak te gevoelig afgesteld, waardoor we ook mentale klachten kunnen ervaren. Zie het als een brandalarm dat telkens een vals alarm geeft.
- Een disbalans in het autonome zenuwstelsel. Het autonome zenuwstelsel staat in verbinding met het centrale zenuwstelsel en stuurt onze inwendige organen aan. Het autonome zenuwstelsel bestaat uit een deel dat het lichaam activeert (sympathicus) en een deel dat het lichaam tot rust brengt (parasympathicus). Wanneer er een disbalans aanwezig is in het autonome zenuwstelsel heeft het lichaam moeite om te ontspannen en te herstellen in rust. Dit kan soortgelijke klachten opleveren als een overgevoelig centraal zenuwstelsel.
De meest voorkomende klachten bij een ontregeld zenuwstelsel
Dat een ontregeling in het zenuwstelsel tot veel klachten kan leiden is inmiddels duidelijk.
De meest voorkomende lichamelijke klachten zijn:
- (Extreme) vermoeidheid (link naar blog over vermoeidheid)
- Onregelmatige en (soms) hoge hartslag (link naar blog over hartkloppingen)
- Versnelde ademhaling (link naar blog over ademhalingsproblemen)
- Spier- en/of gewrichtspijn (link naar blog over spierpijn)
- Hoofdpijn (link naar blog over chronische pijn
- Slaapproblemen (link naar blog over slaapproblemen)
- Zwaar gevoel in armen en/of benen
- Duizeligheid (link naar blog over duizeligheid)
- Oorsuizen
- Tintelingen
De meest voorkomende mentale klachten zijn:
- Sneller geëmotioneerd zijn (link naar blog over emoties en stress)
- Stemmingswisselingen
- Angstig (link naar blog over emoties en stress)
- Opgejaagd voelen
- Concentratieproblemen (link naar blog over concentratieproblemen)
- Problemen met geheugen (link naar blog over geheugenproblemen)
- Geen zin hebben om dingen te ondernemen
- Depressieve gedachten
Het in balans brengen van het zenuwstelsel
Omdat het zenuwstelsel plastisch is, kan het zenuwstelsel veranderen. Dat betekent dat een disbalans in het zenuwstelsel kan ontstaan en ook weer kan herstellen. Goed nieuws dus!
Je kunt een disbalans in het zenuwstelsel zien als een brandalarm dat te licht is afgesteld. Het alarm gaat normaal gesproken af bij een hevige brand. Ondanks dat het geluid van het alarm niet prettig is, zijn we zeer dankbaar dat het ons leven redt. Maar zodra het brandalarm defect raakt en overgevoelig wordt, kan het alarm afgaan bij het aansteken van een paar kaarsen.Het kan zelfs zo zijn dat een defect brandalarm op een willekeurig moment af kan gaan, zonder dat er enige vorm van rook of vuur aanwezig is.
Wanneer dit het geval is, is het niet nodig om de brandweer te bellen. Zij zouden aangeven dat het gaat om een vals alarm en dat het nodig is om het alarmsysteem te laten repareren. Dat moet echter gedaan worden door een andere specialist.
In het geval van een ontregeld zenuwstelsel kan het dus zo zijn dat verschillende delen van het zenuwstelsel overgevoelig zijn, waardoor jij veel klachten ervaart. Om defecten in het zenuwstelsel te repareren is het ook nodig om een expert in te schakelen. Die expert ben jijzelf. Alleen jij kunt namelijk invloed uitoefenen op de werking van jouw zenuwstelsel. Hiervoor moet je de juiste stappen ondernemen en soms ook dingen laten. BioCheck helpt je graag bij dit proces. Start met een van onze programma’s en neem zelf de regie in handen.