Alles wat je moet weten over jouw herstel!
Met onze software en app meten wij de activiteit van jouw autonome zenuwstelsel.
Over het algemeen is het zenuwstelsel continu gericht op het in balans brengen van het lichaam. Het lichaam werkt namelijk optimaal wanneer alles in evenwicht is. Vooral het autonome zenuwstelsel speelt een belangrijke rol in het creëren van evenwicht en balans tussen inspanning en ontspanning.
Dit zenuwstelsel regelt alle automatisch gereguleerde processen van het lichaam, zoals hartslag, ademhaling en andere orgaanfuncties. Het bestaat uit 2 delen, namelijk het sympathische zenuwstelsel (gaspedaal van het lichaam) en het parasympathische zenuwstelsel (rempedaal).
Gaspedaal intrappen
Sympatische activiteit
Gaspedaal loslaten
Parasympatische activiteit
Wanneer het lichaam in een veilige situatie verkeert en ontspannen is, zijn deze twee systemen in balans. Een balans tussen de sympathicus en de parasympaticus zorgt ervoor dat het lichaam het vermogen heeft om te herstellen van inspanning.
Parasympaticus
De parasympaticus is het deel van het autonome zenuwstelsel dat we kunnen vergelijken met loslaten van het gaspedaal. Het zorgt ervoor dat het lichaam na inspanning weer tot rust komt, herstelt en het energieniveau aanvult.
De processen die door de sympathicus (het gaspedaal) geactiveerd zijn, worden door de parasympaticus weer geremd. In een veilige en rustige situatie werkt de parasympaticus als milde rem op de sympathicus en kan je opmerken dat de ademhaling langzamer wordt, de hartslag daalt en de spijsvertering en vetverbranding worden gestimuleerd. De wisselwerking tussen de sympathicus en de parasympaticus is te herkennen aan een nauwe samenwerking tussen de hartslag en de ademhaling.
Sympaticus
De sympathicus is het deel dat we kunnen vergelijken met het gaspedaal van een auto. De sympathicus zorgt ervoor dat het lichaam wordt klaargestoomd voor actie. Iedere vorm van inspanning wordt mogelijk gemaakt door de sympathicus. Op het moment dat er energie nodig is voor lichamelijke of mentale inspanning, werking van het immuunsysteem en overlevingsstrategieën, zoals het vecht- of vluchtsysteem (stress), stuurt de sympathicus de verschillende processen aan, zoals een versnelde ademhaling, een stijgende hartslag, bloeddruk stijgt en er komt energie vrij in het bloed.
Voor onze voorouders was de activiteit van de sympathicus zinvol tijdens bijvoorbeeld het zoeken naar voedsel en bij levensbedreigende situaties. Ongeveer 200.000 jaar lang was het overleven in gevaarlijke situaties de normaalste zaak van het leven. Activatie van de sympathicus was hierbij cruciaal. Lichamelijk kom je in actie en geestelijk word je scherper, klaar om te ‘vechten of vluchten’.
De laatste decennia zijn voor ons als mens steeds veiliger geworden maar speelt onze sympathicus nog steeds een belangrijke rol in het functioneren en het overleven van de mens.Tegenwoordig wordt de sympathicus vooral geactiveerd door de vele, snelle en continue informatieverwerking. Maar ook verdriet, trauma’s, (financiële) zorgen, sociale media, sociale verplichtingen en stressvol zittend werk zorgen ervoor dat je sympathische deel overuren draait. Deze oorzaken kunnen echter veel langer aanhouden waardoor het lichaam te lang geactiveerd wordt zonder dat herstel (parasympaticus) de kans krijgt. Je bent niet meer in staat te balanceren en het lichaam in evenwicht te brengen.
Onderstaande grafiek laat met de BioCheck software/app zien. Je ziet een stressvol zittend (actief) lichaam zien met een verhoogde verbranding in rust.
Bijna platte gele lijn (weinig tot nauwelijks variatie in hartslagtijden) en een onregelmatige rode lijn (ademhaling). Sympathische activiteit en een laag vermogen om te herstellen leiden tot een verhoogde verbranding in rust. Dit zorgt voor minder energie.
Klachten bij een disbalans
Door de hectische wereld van tegenwoordig kennen velen van ons lange periodes van continu ‘aan’ staan. Geen ontspanning kan op lange termijn zorgen dat het lichaam uit evenwicht raakt. Hierdoor kan het autonome zenuwstelsel ontregeld raken, waardoor ontspannen niet meer vanzelfsprekend is.
Wanneer de balans tussen de sympaticus en de parasympaticus langdurig verstoord is, kan dat leiden tot verschillende fysieke en mentale klachten. De meest voorkomende fysieke klachten zijn: onregelmatige en hoge hartslag, versnelde ademhaling, slaapproblemen, het gevoel van verzuurde spieren, gewrichtspijn, benen en/of armen voelen zwaar, duizelig, trillende handen, tintelingen, hoofdpijn en maag- en darmklachten. De meest voorkomende mentale klachten zijn: overprikkeld zijn, emotioneler dan normaal, angstiger, opgejaagd voelen, concentratieproblemen, geheugenproblemen en overgevoeligheid voor geluid en/of licht.
Dit zijn klachten die de huisarts veelal terugziet op het spreekuur, zonder dat er een duidelijke oorzaak gevonden wordt. Langdurige activatie/spanning draagt bij aan het ontstaan van hoge bloeddruk, depressie, angst, paniekklachten en slaapstoornissen.
Steeds meer ziekten worden in verband gebracht met stress. Te veel spanning vermindert namelijk je algemene weerstand. Door die verminderde weerstand wordt de kans op allerlei aandoeningen en ziekten groter. Bij BioCheck willen we jou inzicht geven in mogelijke oorzaken van jouw klachten en je weer de eigen regie terug laten nemen.
Kan je dit proces inzichtelijk maken?
De regie over jouw herstel en energieniveau teruggeven is één van de hoofddoelen van BioCheck. Dat doen we door middel van het meten van objectieve data en het monitoren van veranderingen in deze data.
Het hart is een van de organen die wordt aangestuurd door het autonome zenuwstelsel. De sympathicus versnelt de hartslag bij activiteit en de parasympaticus vertraagt de hartslag weer in rust. Het hart wordt niet slechts aangestuurd door de hersenen en het autonome zenuwstelsel. Het hart voorziet de hersenen namelijk continu van belangrijke informatie. Deze communicatie tussen het hart en de hersenen is één van de belangrijkste samenwerkingen van het lichaam.
Het tempo waarin het hart klopt, de hartslagfrequentie, en het ritme waarin het hart klopt, voorzien de hersenen van informatie. De sympathicus (en stress) zorgt voor een ander hartritme dan de parasympathicus. Aan de hand van het hartritme dat past bij de sympathicus en het hartritme dat past bij de parasympathicus kunnen we de activiteit van het autonome zenuwstelsel herkennen.
De activiteit van het autonome zenuwstelsel is waar te nemen door te bepalen hoeveel variatie er is in het hartritme. Dit noemen we de Hartslagvariabiliteit (HRV). Met behulp van de HRV kunnen we bij BioCheck afmeten of je in staat bent om te ontspannen en te herstellen van inspanning. De mate van variatie in het hartritme kan op basis van een reeks hartslagtijden (HRT) gemeten worden. In de afbeelding zijn vijf hartslagen te zien: de tijd tussen twee aangrenzende hartslagen. Je ziet in de afbeelding dat het tijdsverschil tussen twee hartslagen telkens anders is. Hoe meer verschillen er zitten tussen een reeks aangrenzende hartslagtijden, hoe meer variatie er is in het hartritme. Hoe hoger deze variatie is, hoe beter het zenuwstelsel in balans is en het lichaam kan ontspannen en herstellen van inspanning.
Een kleine variatie in tijd tussen opeenvolgende hartslagen betekent een verhoogde sympathische activiteit – je staat ‘aan’. Een grote variatie in tijd tussen deze hartslagen betekent een verhoogde parasympathische activiteit – je bent in staat te ontspannen en het lichaam te herstellen.
De BioCheck software geeft de opeenvolgende hartslagtijden in een grafiek weer (Oranje lijn in de afbeelding). Wanneer de oranje lijn veel variatie vertoont én een mooi golvend coherent patroon heeft, is het autonome zenuwstelsel in balans.
Door dagelijks realtime monitoring van jouw eigen HRV-waarden middels de BioCheck app op je telefoon krijg je dagelijks inzicht in je stressniveau en de mate van herstel. Zo kom je erachter of je roofbouw pleegt op je lichaam en nog belangrijker weet je precies wat je aankunt. De sleutel tot succes is om te leren optimaliseren in plaats van maximaliseren! Op basis van deze informatie hebben wij een medisch gevalideerd protocol ontwikkeld die je helpt herstellen op basis van training en ademhaling.
Contact
Sparren met een expert?
Wil je weten hoe wij mensen helpen met versneld herstel van vermoeidheidsklachten? Kijk dan hier op:
