Vermoeidheidsklachten gaan regelmatig gepaard met geheugenproblemen. Het komt veel voor dat mensen dingen gaan vergeten, zodra het allemaal even te veel wordt. Je merkt dan dat je veelvuldig te laat bent, niet goed kan onthouden wat iemand tegen je verteld heeft en je kan zelfs afspraken volledig vergeten. Daarnaast kan je merken dat je namen van collega’s niet meer weet of niet goed op woorden kan komen.
Net als problemen met concentratie, zijn geheugenproblemen voor veel mensen een reden om aan de bel te trekken. Het kan enorm belemmerend zijn en in sommige beroepen kan het zelfs risico’s met zich meebrengen.
Slaap en geheugen: de hippocampus aan het werk
Geheugen is een van de best begrepen processen van slaap. Tijdens de verschillende slaapstadia wordt er een reeks van stappen ondernomen om herinneringen van de afgelopen dag te onthouden (of te vergeten), op de juiste plek in de hersenen op te slaan en in de juiste tijdsvolgorde te plaatsen.
De hippocampus is een gebiedje in het midden van de hersenen, die een belangrijke rol speelt bij het verwerken van prikkels en informatie overdag en het ordenen van het geheugen in de nacht. In eerste instantie wordt bepaald welke informatie belangrijk is om te onthouden en vervolgens wordt het korte termijn geheugen uit de hippocampus verwerkt tot lange termijngeheugen.
Er zijn meerdere wetenschappelijke onderzoeken die aantonen dat je dingen beter kan onthouden na een nacht slapen.
Chronische stress en geheugen
Het verwerken van geheugen is niet het enige proces dat de hippocampus aanstuurt. De hippocampus is namelijk een erg belangrijk onderdeel van de stressreactie. Wanneer stress opgang is gekomen en de hippocampus hier weet van krijgt via hormonen, remt de hippocampus de stressreactie zodat we weer tot rust komen.
Bij chronische stress moet de hippocampus voor lange tijd hard werken om de stressreactie te remmen, waardoor dit hersengebied minder goed gaat functioneren. Onder hersenscans kan je in dit soort situaties letterlijk zien dat de hippocampus kleiner wordt.
Dit kan leiden tot het sneller ervaren van stress, maar de hippocampus kan de andere functies ook minder goed uitvoeren. Dat is één van de redenen dat stress gepaard gaat met geheugenproblemen. Naast chronische stress, kan slecht herstel van ziekte en continu actief zijn ook zorgen voor veranderingen in het zenuwstelsel met negatieve gevolgen voor de hippocampus en het geheugen.
Hoe kunnen we het geheugen weer verbeteren?
Gelukkig is er een positieve kant aan dit verhaal. Je zenuwstelsel is namelijk plastisch. Als de juiste stappen worden genomen is het mogelijk om het zenuwstelsel te laten aanpassen aan een nieuwe situatie. Hierdoor kan de hippocampus actiever worden, waardoor stress weer beter geremd wordt, slaapproblemen kunnen verminderen en het geheugen verbetert.
Omdat het niet altijd mogelijk is om stress te verminderen en de oorzaken van stress op te lossen, moeten we naar andere oplossingen zoeken. De beste oplossing voor geheugenproblemen ten gevolge van een overgevoelig stresssysteem is bewegen.
Voldoende beweging zorgt voor het activeren van de hippocampus. Bij BioCheck is bewegen een belangrijk onderdeel van het herstelproces. (link naar blog over informatiepagina inhoud programma). Door middel van cardiotraining op het juiste niveau komt het zenuwstelsel langzamerhand in balans. Deze vorm van beweging wordt individueel aangemeten. Na het bewegen ligt de focus op ontspanning, zodat het lichaam ook weer kan herstellen van inspanning. Zodra het lichaam weer in balans komt, is het mogelijk om verder herstel op te pakken.
